maandag 23 juli 2012
18 juli 2012 Tekens van Seetje
We zijn in Noord Frankrijk gearriveerd, Marcel, mijn moeder en ik, in
Montgon in het huis van een collega van Marcel, waar we een paar dagen mogen
verblijven. Fijn om er even tussenuit te zijn. Niets dat het iets verandert aan
het gevoel, maar toch. We zijn hier in een oud en authentiek Frans huis in een
omgeving vol kwetterende vogels. Vorig jaar kreeg ik op mijn verjaardag een
ketting van See, gemaakt door een Tilburgse edelsmid. Het sluitstuk van deze
ketting bestaat uit twee spiralen, die in elkaar gedraaid onze verbinding
symboliseren. Ons verbond. Het teken van See en mij. Vanochtend werd ik wakker
en lag deze sluiting uit elkaar. De twee spiralen lagen elk aan een kant van de
ketting, uit de verstrengeling. Ik zie het als een teken. We blijven verbonden
en dat zal altijd een deel van mij zijn. Maar nu anders, Niet meer in dit leven
en fysiek nabij. Ik heb hier gister onbedaarlijk zitten huilen. Verscheurd.
Verdrietig. Boos. Maar See geeft mij een teken. Net zoals de dag van de
begrafenis, toen er toen we terug kwamen van de begraafplaats twee regenbogen
verschenen. See is op haar plek. Wij blijven dicht bij elkaar maar niet meer
levend verstrengeld. Ook los van elkaar is er verbinding. Dank je See. Ik neem
het mee.
16 juli 2012 Vol van leegte
Het stof
daalt neer. Na hectische weken vol zorg, overlijden en lijden, begraven en
regelen komen we langzaam aan in de harde realiteit van de stilte en de
afgedwongen eerste aanvaarding. Morgen rijd ik met mijn moeder naar Utrecht,
waar ik dan exact drie weken niet meer ben geweest. Een vreemd gevoel. Ik zie
er tegen op. Hier weg rijden betekent ook weggaan van de intense tijd hier,
waar dat gebeurde wat een kantelpunt in mijn leven is. Weggaan betekent voor
mij de tweede helft van mijn leven in rijden... zonder haar. In mijn brief (die
ik haar ook meegaf in haar handen in de mand waarin ze is begraven) noemde ik
dit: jij bent het beste dat mij is overkomen. Mijn alles. En dat laat ik achter
me maar ook in me.
Ik sms'te
met een medewerker van het Thomashuis. Met deze mensen deelde ik de intenste
periode van mijn leven. Dat is nu verleden tijd, maar ook heel erg een
belangrijk deel van mij. Ik sms'te Claudia dat ik 'vol ben van leegte'. De sms
terug was dat dit wel heel erg Tao is en dat ik dat maar moest koesteren. En
dat doe ik met graagte. Vol van leegte, vol van mijn alles, die ook niet meer
fysiek in mijn leven is. Een paradox. Mijn waarheid.
16 juli 2012 Kiendje van Annie Schoonings
Het gonst
hier in Berkel-Enschot, het dorp waar mijn moeder woont en is geboren en getogen.
Tijdens de uitvaart van See (deze zin went maar niet) zat de kerk bomvol. En zo
dat in een dorp gaat, waren daarbij veel mensen die geen rouwkaart hadden
ontvangen maar die kwamen omdat ze het wisten van horen zeggen. Mooi. Dat soort
van verbondenheid mist de stad. En ook nu hoor ik via via van mensen die van
horen zeggen weten dat ' Seetje van Annie dood is' (weer zo'n vreselijke zin).
Zo vertelt mijn tante, de zus van mijn moeder, dat een oud buurmeisje van hen
haar opbelde. Zij had gehoord 'over het kiendje van Annie Schoonings’ (mijn
moeder dus) en wilde graag een kaart sturen. Maar ook de lokale krant werkt:
een neef die ik verder niet ken bracht warme condoleances over of een oud juf
van See kwam langs. Mijn advertentie in de Volkskrant bracht reacties van
collega 's, oud studiegenoten, huisgenoten van toen... en dit alles voelt goed.
Heel goed. See blijft verbinden. Die mooie ziel verrast nog steeds. Dat staat
naast het knagende gevoel dat het nu mooi is geweest en ze wel weer moet terug
keren. Ik mis haar aanraking, haar lieve lach, haar zachte kracht. Lief kiendje
toch, kwam je maar terug. Ik mis je zo; het doet te zeer.
15 juli 2012 Thomashuis
Het is hoogzomer, maar het lijkt wel herfst. Zojuist zijn mijn moeder en
ik terug gekomen van het Thomashuis, waar we sinds 5 juli niet meer samen zijn
geweest. Op die dag droegen we een dode See naar buiten en brachten we haar
naar het huis van mijn moeder. Onwezenlijk. Nu dus weer even terug in het
Thomashuis, samen met Marcel. De avond daar was fijn. Vertrouwd. Thuis. In
eerste instantie was het confronterend om daar te zijn, nu See daar niet meer
is. Haar kamer is leeg en ontzield. Maar in het gesprek met Kees en Helma, met
de zus van Helma en met twee Thomashuis-bewoners was See er weer. In de
verhalen en anekdotes. In het gevoel. We verbazen ons over de snelheid en de
wijze waarop haar laatste dagen zijn gegaan. We delen de liefde die See
uitstraalde en ook de frustratie over die misselijkmakende Alzheimer die haar
(en ons) zo te pakken nam. Begonnen aan tafel eindigden we de avond in het
hoekje waar See haar foto, de kaarsjes en de tekeningen staan. Wat een
verbondenheid, die ook tijdens de avond waar we haar leven vierden (vol
verhalen en herinneringen, muziek en zelfs dans aan/voor haar) en tijdens de uitvaart
en begrafenis, volop aanwezig was. Overmorgen reizen we naar Utrecht, waarna
mijn moeder, Marcel en ik een paar dagen naar Noord Frankrijk gaan, naar het
huis van een collega van Marcel. Ik zie er tegenop om hier weg te gaan, weg van
deze weken. De eerste keer weg terwijl zij niet meer hier is. Maar het is ook goed
zo. Weg van hier, balansen en de weblog aanvullen. Rust.
13 juli 2012 Herbergraven
Het is
vrijdag de dertiende. Een afschrikwekkende dag voor velen, maar wat kan mij nog
gebeuren nu het ergste dat ik me kon voorstellen is gebeurd. Vannacht werd ik
wakker met een druk op de borst. Benauwd. De stress van de afgelopen weken komt
er uit. Ik voel me uitgeput en dit vindt zijn weg in het lichaam. Steeds weer
de beelden van dat lieve meiske, opgebaard in bed en later in een prachtige,
honingkleurige mand. Het waren bijzondere en bizarre weken, waarin we telkens
weer de juiste keuzes maakten. Zo zijn mijn broer en mijn vader op dinsdag 10
juli, mijn verjaardag, de dag voor See haar uitvaart, herbegraven in
Berkel-Enschot. Zij lagen sinds respectievelijk 1973 en 1982 in Rosmalen
begraven, waar we in mijn jeugd woonden. Nu ligt iedereen bij elkaar, Gino en
See in een graf. En dat is goed zo, al was het ook een emotionele exercitie.
Tijdens See haar uitvaart heb ik mijn brief aan haar voorgelezen. Een
emotionele brief als een ode en liefdesverklaring aan haar. Daarin stel ik
'vandaag begraaf ik jou in mij; vanaf vandaag leef jij in mij'... gevolgd door
een lied van Rob de Nijs met deze zinnen daarin. Herbegraven. See zit nu in
mij, mijn verdere leven lang. Een schrale troost maar ook een grote rijkdom.
Wat mis ik haar nu al verschrikkelijk. Per dag dan maar en dan zien we wel
weer. Herbegraven zal hier niet nodig zijn. See en ik voor altijd.
12 juli 2012 Day after
Het is gedaan. Na de hectische weken tussen hoop en vrees is Seetje
gegaan. Dat was een strijd die op geen enkele wijze schoonheid in zich draagt.
Op donderdag, 04.50 uur blies zij haar laatste adem uit, en was haar leven hier
voorbij. Ik zit nu in de zon, bij mijn moeder. See heeft tot gisterochtend in
het bed van haar moeder, op de haar zo vertrouwde plek, opgebaard gelegen. Ze
was zo mooi. Als Doornroosje lag ze daar. In een samenzijn op dinsdagavond 10
juli, mijn verjaardag hebben we haar leven gevierd. De uitvaart was in de Kerk
van Berkel-Enschot op woensdag 11 juli. Helemaal in haar geest, doordrenkt van
liefde en mooie woorden. Van Vincent en mij, van de dagbesteding, van Claudia
van het Thomashuis en van Kees en Helma. Mijn koor Venus zong en ik zong met
hen mee. Iedereen was gekleed in lichte kleuren en wij en het Thomashuis
droegen roze en wit. Er waren ballonnen met kaartjes eraan... en nu is er de
day after. De vakanties beginnen en mensen bereiden zich voor op een mooie
zomer. Ik ben bij mama en ik voel me leeg. Als in het einde van de film ' Jesus
Christ Superstar’ worden, na de hectiek van het passieverhaal, de decors van de
begrafenisperiode afgebroken en rijdt iedereen weg de woestijn in. Weg
gezamenlijkheid. Daas doe ik wat ik moet doen. Ik bel wat instanties en draai
een was. Zonder haar. Niet te vatten. Komende blogs zijn nog wat retrospecties
van de afgelopen periode. Het eerbetoon aan See en mij in deze weblog gaan naar
een afronding. De weblog nadert haar einde. Wat rest zijn de herinneringen en
zij in mij.
4 juli 2012 Oma See
De kinderen van mijn broer Vincent noemen mijn moeder al sinds ze kunnen
praten ' oma See'. Een geuzennaam. Oma zijn en dan gecombineerd met moeder zijn
van deze dochter. Heel mooi samengevoegd. En nu See in haar laatste levensfase
zit heeft deze benaming een extra dimensie. De verbinding of zelfs
verstrengeling tussen moeder, dochter en kleinkinderen kan niet scherper worden
geduid. De kleinkinderen zijn nu grote pubers, die op het punt staan hun tante
verliezen. Ook voor hen een groot moment met grote consequenties. Ook voor hen
een indringende ervaring, zeker als je nu ziet hoe See haar cirkel sluit en ze
steeds meer als een allerliefste maar grote baby in haar bed ligt. Ook betekent
dit voor hen dat hiermee zaken zullen afsluiten: geen tante meer aan vaders
kant, geen bezoekjes meer aan het Thomashuis, waar hun tante zo liefdevol woont
met al die andere bewoners. Vooralsnog intensiveren de banden. Ze zitten bij
See haar bed en zeggen lieve woordjes tegen haar. Ze aaien haar en huilen mee.
Ze zitten met de andere Thomashuis-bewoners bij het vuurkorfje achter in de
tuin en spelen met de hond Toosje, waar See zo aan is gehecht. En zo bouwen ze
mee aan dit prachtige verhaal van deze bijzondere vrouw, hun tante, die helaas
te vroeg haar reis vervolgen zal. Oma See. Die naam die blijft bestaan. See
leeft voort, in liefde, in harten, in gedachten... en in deze geuzennaam.
4 juli 2012 Compound
Inmiddels is
het 10 dagen geleden dat ik hals over kop Utrecht verliet. Mijn gevoel van tijd
is totaal verdwenen. Het lijkt alsof ik al 3 maanden in het Thomashuis ben. Er
is al zoveel gebeurd en dat geldt nog steeds. De ontwikkelingen buitelen over
elkaar heen, zowel praktisch als emotioneel is alles steeds in beweging.
Vanochtend bleek dat See, nu ze de pil sinds drie dagen niet meer kan slikken,
menstruatiebloed heeft. Volgens de dokter een onttrekkingsbloeding, die meestal
pas later na het stoppen met de pil optreedt. Haar lichaam blijft adequaat
reageren! Daar is nu weer aanvullende pijnmedicatie voor voorgeschreven... arme
lever. Het is toch echt niet te geloven. Dat wat er kan gebeuren dat gebeurt
ook. Tig- artsen, tig- medicijnen, tig-achteruitgang. See ligt half te slapen
en mama bevochtigt haar lippen. Zo nu en dan een droge hoest, steeds moeizamer,
en toch: zo voel het vredig, maar wat is dat dan? Zojuist ben ik en daarna See
gemasseerd door de moeder van Jacqueline: een middel om wat tot rust te komen. Verder
hebben Vincent en ik al wat voorbesproken over dat waar ik eigenlijk nog niet
aan wil denken... wat is belangrijk voor haar afscheid ooit... binnenkort. Maar
de tijd schrijdt voort. Ik leef op een compound in de bubble die leven heet,
die binnenkort zal barsten, maar die er ook altijd zal zijn.
3 juli 2012 Adios Amor
Dit afscheid
doet mij zo pijn, het is niet fijn om de verliezer te zijn... Deze pakkende
tekst van Corry Konings komt uit de CD speler. Gedrogeerd door de Haldol en de
andere middelen ligt ze op bed. Ze is licht bewust, en mama zit vlak naast
haar. Buiten is het mooi weer en als je niet anders zou weten is dit een
heerlijke vakantiedag in juli. Niets in minder waar. Zojuist is de dokter
geweest. Hij is niet ontevreden. De longen zijn niet verslechterd en sinds
gisteren lijkt de situatie ongewijzigd. Vannacht om 02.30 uur riep de
nachtzuster mij in de nacht. Sinds twee nachten is er terminale nachtzorg,
zodat wij ook wat kunnen slapen. Ik slaap met Marcel in een tentje net buiten
See haar tuindeuren. See lag al een kwartier te huilen en Josien, de lieve
nachtzuster die echt met See is begaan, riep me omdat See haar stem niet
kent... met kloppend hart haastte ik me naar binnen. Ondanks Josien's boodschap
'niet schrikken' ben ik steeds alert en op het heftigste voorbereid... Over de
drempel huilde See niet meer. Ik ging bij haar zitten, aaide over haar wang en
buik en ze ontspande. Ik fluister dat ik bij haar ben. En het cadeau: ze doet
haar ogen open en glimlacht. Contact. Pure verbinding van de diepste soort. Oh
See...Dit afscheid doet me zo' n pijn, het is niet fijn om de verliezer te
zijn. Adios amor!
2 juli 2012 Grote ziel
Het is de
eerste maandag van mijn officiële zorgverlof en ik zit naast haar bed. Wat is
er de afgelopen dagen allemaal gebeurd?!! Het is te veel en te groots.
Afgelopen zaterdag was ik even naar de winkel geweest, naar bij de apotheek om Depakine
vloeibaar (anti epileptica vloeibaar in hogere dosering) te halen. Terug in het
Thomashuis heb ik Mirjam uitgezwaaid, een vriendin die even over was uit
Utrecht. En toen ineens... ik keek naar See en merkte hetzelfde op als
Claudia.... haar handjes waren verkleurd evenals haar nageltjes... de arts
gebeld die even later daar was en ons angstige vermoeden bevestigde: ze is
stervende... Twee uur lagen we bij haar. Wanhopig maar ook heel erg verbonden.
We benoemden wat tot dan toe niet mocht: lieve, lieve Seetje, als het moet of
niet anders meer kan dan mag jij gaan. Als het je tijd is, dan is het je tijd.
Papa en Gino wachten op je. Tranen in een vleug berusting. Intens verdriet en
wanhoop, maar ook een sprank hoop, want haar lijden mag niet doorgaan. Maar
toen het wonder: haar hartslag werd regelmatiger, de ademhaling dieper en de
kleur weer beter. Ze bleef nog. Zo wijst zij mij de weg. Ze dwingt het af om
weg te mogen gaan, om los te laten. Ze bepaalt haar tijd, en ze geeft ons zo
ruimte om haar los te laten en te wennen aan het onmogelijke. Geen vrouw met
een beperking. Een wijze ziel. Lieve, lieve See. Mijn alles: dank je wel.
zondag 22 juli 2012
27 juni 2012 Rollercoaster 2
Na twee
volle dagen in het Thomashuis voelt het alsof ik sinds drie maanden in het
Thomashuis ben. Gisteren heb ik met Peter Vos, de specialist, gesproken aan de
telefoon en heen en weer ge-sms't. De huisarts daarna weer gesproken, die op
zijn beurt zowel de neuroloog als Peter Vos heeft geconsulteerd. En zo kom je
waar je niet wezen wilt: ze benoemen het beeld dat zich aftekent als
'terminaal'. De taal maakt, net als bij de eerste diagnose, dat het definitief
is; dat je niet meer terug kan. We moeten gaan intensiveren om los te kunnen
laten... veel sneller dan we ooit dachten. Ze ligt er vredig bij. Weliswaar erg
' dopy', maar toch genoeglijk. Ze lacht wanneer ik aai over haar buik en haar
benen masseer. Ik vraag om een kus, die ze me geeft. Ze eet appelmoes die
Swaantje haar voert en als mama bij haar ligt, de hoofden tegen elkaar, spint
ze. Hoe onbegrijpelijk of niet te vatten dat dit ooit voorbij gaat en niet eens
op lange termijn. Ik voel me rustig en ontheemd, verbonden en verscheurd,
tevreden en gelaten. De rollercoaster rolt door, op weg naar het eindstation
waar we ooit allemaal zullen aankomen. Maar nu gaan we voor haar comfort. En
daarmee ook voor het onze. Rolling, rolling, rolling ...
26 juni 2012 Hilair
Na een
appelmoesje met alle medicijnen in een cocktail zijn we allemaal blij. Er zit
weer wat vocht in haar lichaam, plus alle pillen. Tevreden ligt ze in bed. Ze
lacht een beetje en ineens zegt ze mijn naam: Hilair. Zo lief. Zo'n cadeautje.
Zo'n bevestiging van ons. Ik noem wat namen van mensen die vandaag langs zullen
trekken. Mama (forever), Vincent en Marcel. Ook nu is ze weer blij. Ze lacht en
doet vervolgens tevreden haar ogen dicht. Zo is het goed. Maar zo gaat het niet
blijven. Over twee uur is de Rivotril weer uitgewerkt en zal het kapotte
zenuwcentrum van haar hoofd weer bezit nemen van haar lichaam. Ik word er nu al
onpasselijk van als ik daaraan denk. En misschien is dat wel wat ik nu niet
moet doen. Integendeel: het moment leven en niet vooruit denken. Of in elk
geval proberen om dat te doen. Zo dadelijk komt de huisarts. Hij gaat ons
meenemen in het donkere woud van medische en ethische dilemma's. Ondertussen
ronkt ze naast me. Het is allemaal zo onwerkelijk. Maar ze zei mijn naam:
Hilair!
maandag 9 juli 2012
5 juli 2012 Afscheid
In de nacht van 4 op 5 juli is See overleden.
Het meisje was op en haar doodsstrijd was heftig.
Omringd door allen die haar lief zijn heeft ze haar reis aangevangen.
Komende weken, als er weer wat rust is, ga ik over deze en de afgelopen periode bloggen: allereerst gaan we haar in liefde begraven op 11 juli aanstaande. De avond daarvoor zullen we met haar en onze intimi haar leven vieren.
Lieve See, mijn alles: vanaf vandaag leef jij in mij!
Rouwadvertentie
Het meisje was op en haar doodsstrijd was heftig.
Omringd door allen die haar lief zijn heeft ze haar reis aangevangen.
Komende weken, als er weer wat rust is, ga ik over deze en de afgelopen periode bloggen: allereerst gaan we haar in liefde begraven op 11 juli aanstaande. De avond daarvoor zullen we met haar en onze intimi haar leven vieren.
Lieve See, mijn alles: vanaf vandaag leef jij in mij!
Rouwadvertentie
Abonneren op:
Posts (Atom)